برآورد کمّی غنایم عصر خلفای راشدین و برخی پیامدهای آن‏

فتوحات و مشروعیت خلفای راشدین

مشروعیت خلفای نخستین با توجه به عدم اجماع امت بر آنها و وجود رقبای قوی با تردیدهای جدی مواجه بود. از سوی دیگر اولین اقدام ابوبکر پس از رهایی از مشکل مرتدین به راه انداختن فتوحات بود که ثروت و رفاه زیادی در پی داشت. به نظر می‌رسد ارتباط وثیقی میان راه‌اندازی فتوحات و کسب وجهه برای خلفا وجود داشته باشد. در این پژوهش نخست نقش فتوحات در مشروعیت بخشی به حکومت سه خلیفه نخست بررسی شده و سپس از تعطیل آ...

بازخوانی و ارزیابی روایت‌های اسلام‌پذیری قبطیان در دوره فتح و عصر خلفای راشدین

درباره اسلام پذیری قبطیان/ مصریان در دوره فتح و روزگار خلفای راشدین روایت‌هایی معدود و پراکنده برجای مانده است. سکوت منابع بررسی موضوع و ارائه آمار درباره شمار گروندگان را مشکل می‌سازد. توماس آرنولد بنا بر دو روایت، روایت یوحنا نقیوسی و روایت ابن واضح یعقوبی، نتیجه می‌گیرد که بسیاری از مصریان در این دوره، به‌اختیار به اسلام گرویدند. در این جستار، روایت‌های اسلام‌پذیری قبطیان در منابع ردیابی و ب...

وضع قوانین اسلامی در زمان خلفای راشدین

تعامل و تقابل اعضای شورای شش‌نفرة عمر با خلفای راشدین

یکی از اقدامات عمر تعیین افرادی از صحابة قریش به منظور خلافت بود. وی شش تن از مهاجران را در شورای خلافت قرار داد و اعلام کرد که فقط این افراد شایستگی خلافت رسول الله (ص) را دارند. نکتة درخور توجه و تأمل این است که این افراد، به جز علی (ع)، هم در دوران خلافت عثمان و هم در عهد خلافت علی (ع) تابع خلیفة وقت نبودند و دردسرهای بزرگی برای جانشین رسول خدا (ص) ایجاد می‌‌کردند. در این مقاله با روش تحلیلی...

وضع قوانین اسلامی در زمان خلفای راشدین

تصویر خلفای راشدین در مثنوی معنوی

مثنوی در برگیرنده حکایات گوناگونی درباره خلفای راشدین است. سیمایی که مولوی از چنین شخصیّت هایی ترسیم می کند، با چهره تاریخی شخصیّت های فوق دارای وجوه افتراق و اشتراک است. نگارندگان در این جستار، به بررسی تطبیقی مفاهیم و مضامین بیان شده در مثنوی با روایات تاریخی می پردازند و در صدد طرح و اثبات این نکته اند که زبان به کار رفته در مثنوی، از آغاز تا انجام، زبانی عرفانی – ادبی بوده و از ساخت معنایی وی...